Veelgestelde vragen over het Beleidsplan Ruimte

Wat is een beleidsplan ruimte?

Tremelo is een aantrekkelijke landelijke en groene woongemeente. Het landelijk en groen karakter zijn belangrijke kernkwaliteiten die we als gemeente hoog in het vaandel dragen en willen veilig stellen naar de toekomst toe. Om dit te doen moeten we blijven investeren in een kwalitatief ruimtelijk beleid. Met ons beleidsplan ruimte maken we als gemeente duidelijk rond welke principes het toekomstig ruimtelijk beleid zal opgebouwd worden en waar we naartoe willen werken op lange termijn.

Een ruimtelijk beleidsplan is opgebouwd uit:

• een strategische visie

De strategische visie omvat een  toekomstbeeld en een overzicht van belangrijke beleidsopties op lange termijn, de strategische doelstellingen.

• een set beleidskaders

Beleidskaders zijn operationeel en hebben een kortere looptijd. In het beleidsplan voor Tremelo zijn twee beleidskaders opgenomen: kernversterking en open ruimte.

Waarom moeten we investeren in ruimtelijk beleid?

De ruimte in Tremelo gebruiken we allemaal. We wonen er, we rijden erdoor op weg naar het werk of in onze vrije tijd. Onze kinderen gaan er naar school en we brengen er heel wat vrije tijd door. We gaan er winkelen, maken gebruik van de parkings en wandelen door de stukjes natuur. We zijn fier op onze toeristische trekpleisters.

“Het is in belang van ons allemaal om te investeren in een kwalitatieve en aangename omgeving. Dit bepaalt ons mentaal en fysiek welzijn.

Ook het veranderende klimaat speelt een grote rol. We moeten niet alleen de CO2-uitstoot op ons grondgebied verminderen, maar ook onze huizen weerbaarder maken tegen de gevolgen van de klimaatverandering.

Wat is het verband tussen klimaat en ruimtelijk beleid?

De klimaatopwarming zorgt voor meer en extremere weerfenomenen: langdurige droogte, hitte, zeer lange natte periodes, hevigere stormen met wateroverlast tot gevolg, verschuiving van de seizoenen.. Hiertegen dienen we onze huizen en leefomgeving te beschermen en te zorgen voor een veilige leefomgeving. Ons ruimtegebruik, onze manier van bouwen en onze mobiliteit spelen daar een cruciale rol in.

Daarom willen we werk maken van een klimaatrobuuste gemeente en streven we naar klimaatneutraliteit. Twee belangrijke zaken staan hierbij voorop:

• Verminderen van de impact van activiteiten

We kunnen onze CO2-uitstoot beperken door nieuwbouw met een minimale energievraag, door energetische renovaties, en door transport onder de loep te nemen.

• De gemeente beter wapenen tegen klimaatveranderingen

Door ruimte te maken voor water kan onze bodem en beplanting zowel de droge als de natte periodes doorstaat. Door te ontharden en infiltreren kan het grondwater aangevuld worden. Bomen kunnen zorgen voor schaduw en verkoeling. Het openbaar domein en de natuurgebieden, maar ook de private tuinen spelen hierin een belangrijke rol.

Beide aspecten worden door een slim ruimtelijk beleid ondersteund.

Wat houdt dit beleidsplan in?

Tremelo is een compacte, landelijke en groene gemeente. Dat is één van onze grootste troeven. Onze inwoners kunnen gebruik maken van een groene omgeving. Dit heeft een grote positieve impact op het welzijn.

Daarom zetten we in op twee belangrijke principes:

• Behoud van open ruimte

We zoeken manieren om onze open ruimte zo goed mogelijk te bewaren en te versterken. Zo kunnen we de leefbaarheid in onze gemeente verbeteren en de pieken in water en hitte beter opvangen.

• Kernversterking

We willen levendige dorpen uitbouwen, waar inwoners kunnen wonen, werken, winkelen, ... Kortom, leven met alle voorzieningen in de buurt. Er dienen betaalbare, kwalitatieve woonvormen te komen gericht op zowel jonge gezinnen als ouderen. Er kan een mate van verdichting (meer wooneenheden op dezelfde oppervlakte) worden toegestaan, maar enkel met behoud van de dorpse eigenheid.

Wat houdt het actieplan in?

Het beleidsplan ruimte legt onze langetermijnvisie op de gewenste ruimtelijke ontwikkelingen vast in de strategische visie, die vooruitkijkt tot 2040.  In de beleidskaders worden de ruimtelijke keuzes voor de middellange termijn (12 jaar) concreter benoemd.

De actieplannen beschrijven wat de gemeente concreet wil ondernemen rond de twee beleidskaders “open ruimte” en “kernversterking”. Ze bevatten mogelijke instrumenten die de gemeente kan uitwerken om de visie van het beleidsplan in praktijk om te zetten.

Waarom wordt verdichten buiten de kern niet toegestaan?

Tremelo kent een groot ruimtebeslag, hoger dan het provinciale en Vlaamse gemiddelde. Meer dan de helft van Tremelo wordt dus ingenomen door harde bestemmingen zoals woningen, wegenis, voorzieningen, enz. Het ruimtebeslag blijft gestaag groeien wat wil zeggen dat de open ruimte onder druk staat. Dit ruimtebeslag willen we aanpakken, binnen de mate van het mogelijke als gemeente. Daarom wordt gestreefd naar een kwalitatieve invulling van deze percelen, met nog plaats voor open ruimte.

Bovendien zijn gezinnen er ver van alle voorzieningen gehuisvest. Met een sterke autoafhankelijkheid tot gevolg en een hogere maatschappelijke kost (aanleggen nutsvoorzieningen, thuiszorg, …). Verdichting leent zich beter in de kern, waar deze voorzieningen wel ter beschikking zijn.

Zal ik mijn Tremelo nog blijven herkennen?

Het beleidsplan is er juist op gericht om de eigenheid van Tremelo te blijven bewaren.

Zal er aan mijn bouwrechten worden geraakt?

Neen, er worden geen bouwrechten geschrapt. De bestemmingen van de gronden worden niet gewijzigd. Het beleidsplan is een sturend instrument dat de visie op de ruimtelijke ontwikkeling omschrijft. Het heeft geen verordenend karakter. Ook in de actieplannen is dit niet opgenomen.

Wat met de verordening woon- en leefkwaliteit, blijft deze nog geldig?

Ja, deze blijft onverminderd geldig. In deze verordening zijn heel veel principes verwerkt die aansluiten bij het beleidsplan ruimte: vrijwaren van een landelijke inpassing van bouwwerken op ruime percelen waar eveneens plaats is voor groen. De verordening kan op termijn eventueel bijgesteld worden, als de inhoud van het uiteindelijke beleidsplan hiertoe aanleiding geeft.

Is het al niet te laat voor een beleidsplan?

De laatste decennia zijn er veel woningen bijgekomen in Tremelo. Dit gaat ten koste van groen en open ruimte. Volgens de statistieken ging in Tremelo, tussen 2013 en 2019, 118m² per dag aan open ruimte verloren. Indien deze trend zich doorzet, zal Tremelo in de toekomst een minder groene aantrekkelijke gemeente worden.

Met het beleidsplan willen we de verdere ruimtelijke invulling onderzoeken en sturen.  We vertrekken van het waardevolle van vandaag, kijken hoe we onze identiteit als een landelijke, groene en toekomstbestendige gemeente kunnen vrijwaren, met respect voor het aanwezige onroerend erfgoed en de karakteristieken van het landschap. We zoeken naar een efficiënt ruimtegebruik met plaats voor alle functies.

Er is al een beleidsplan ruimte Vlaams-Brabant en een beleidsplan ruimte Vlaanderen in opmaak. Waarom nog één voor Tremelo?

De hogere beleidsplannen schrijven een algemene visie op maat van het gewest of de provincie. Met een eigen beleidsplan schrijven we er één op maat van Tremelo. Belangrijk is wel dat het beleidsplan ruimte Tremelo aansluit bij de hogere beleidsplannen.